Choroby niezakaźne, zwane również chorobami cywilizacyjnymi, stanowią jedno z największych wyzwań XXI wieku. Wzrost zachorowań na takie schorzenia jak otyłość, cukrzyca, choroby sercowo-naczyniowe czy nowotwory jest alarmujący. Dlatego ważne jest, aby odpowiedzieć na te wyzwania w sposób skuteczny i kompleksowy.
Kiedy mówimy o ochronie zdrowia publicznego, często pojawia się pytanie, kto powinien podjąć działania w odpowiedzi na dany problem. Tradycyjnie zdrowie publiczne było głównie domeną prawa krajowego i odpowiedzialnością poszczególnych państw. Jednak w obliczu globalnych wyzwań zdrowotnych, takich jak między innymi choroby niezakaźne, oraz umiędzynarodowieniu szeregu kwestii podlegających dotychczas wyłącznej jurysdykcji państw, rola podmiotów międzynarodowych i sprawnej współpracy międzynarodowej staje się coraz istotniejsza.
W ocenie prof. Katarzyny Sochy oraz mgr. Jakuba Alego Farhana, wchodzących w skład naszego zespołu badawczego, kompetencje Unii Europejskiej (UE) w zakresie przeciwdziałania chorobom niezakaźnym, na które zapadalność jest (przynajmniej częściowo) uwarunkowana odżywianiem, bywają niedoceniane. Niezdrowa dieta jest jednym z sześciu głównych czynników ryzyka przyczyniających się do globalnego obciążenia chorobami niezakaźnymi. Badacze zauważają, że UE posiada unikalne kompetencje oraz możliwości w zakresie regulacji i koordynacji działań na szczeblu europejskim. W ramach kompetencji UE znajduje się szeroki wachlarz instrumentów legislacyjnych w obszarze zagadnień takich jak, przykładowo, standardy bezpieczeństwa żywnościowego czy regulacje dotyczące reklamy żywności. Ponadto UE ma możliwość inicjowania programów edukacyjnych mających na celu poprawę zdrowia publicznego.
Dbanie o zdrowie publiczne stało się (i staje się w coraz większym stopniu) przedmiotem zainteresowania UE. Właśnie dlatego zachęcamy Państwa do zapoznania się z nowym artykułem naszych badaczy „Kompetencje Unii Europejskiej a żywnościowe przyczyny chorób niezakaźnych” opublikowanym na łamach czasopisma Studia Prawnicze KUL. W artykule podkreślono potrzebę podejmowania działań na szczeblu europejskim w celu przeciwdziałania zjawisku chorób niezakaźnych. Dbanie o zdrowie publiczne to nie tylko kwestia indywidualnych wyborów, ale również kwestia społeczna, coraz bardziej zależna od czynników międzynarodowych.
Badaczom gratulujemy, a poniżej zamieszczamy abstrakt i adres, pod którym możecie Państwo zapoznać się z artykułem w całości.
Abstrakt
Niezdrowa dieta jest jednym z sześciu głównych czynników ryzyka przyczyniających się do globalnego obciążenia chorobami niezakaźnymi (NCD), które są obecnie jedną z zasadniczych przyczyn nadmiarowych zgonów na świecie. W opracowaniach naukowych coraz częściej rozważa się uwzględnienie przeciwdziałania NCD przy użyciu instrumentów prawnych, w tym w prawie Unii Europejskiej (UE). Pojawiają się jednak pewne wątpliwości związane z zakresem kompetencji przyznanych UE i możliwością przyjęcia rozwiązań prawnych w tej sprawie. W związku z powyższym przeprowadzona została analiza kompetencji UE pod kątem wdrożenia ewentualnych instrumentów mających przeciwdziałać NCD na poziomie unijnym. Z uwagi na szeroki katalog obszarów, na które UE może wpływać, a które współkształtują zapadalność na NCD w społeczeństwie i w świetle szeregu przepisów horyzontalnych określających wartości, którymi UE musi się kierować, UE winna w ramach wykonywania swoich kompetencji brać pod uwagę przeciwdziałanie żywnościowym przyczynom NCD.
Adres, pod którym można znaleźć artykuł: https://czasopisma.kul.pl/index.php/sp/article/view/14056